Η Ανατολική Κρήτη έχει δεκάδες μαγευτικούς και άγνωστους προορισμούς που «αιχμαλωτίζουν» κάθε επισκέπτη κάνοντας τον…
Παχειά Άμμος Ιεράπετρας
H Παχεία Άμμος είναι παραθαλάσσιο χωριό του δήμου Ιεράπετρας, του Λασιθίου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 574 κατοίκους. Βρίσκεται στην οδό που συνδέει τον Άγιο Νικόλαο με τη Σητεία και την Ιεράπετρα, στα 20 χλμ ανατολικά του Αγίου Νικολάου και στα 15 χλμ βόρεια της Ιεράπετρας, στο μυχό του Κόλπου του Μιραμπέλλου. Εκεί εδρεύει το Ινστιτούτο Μελέτης Προϊστορικού Αιγαίου Ανατολικής Κρήτης, το οποίο πραγματοποιεί αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή. Σε μικρή απόσταση από τον οικισμό βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος των Γουρνιών. Η ομώνυμη τοπική κοινότητα έχει 846 κατοίκους (απογραφή 2011) και περιλαμβάνει εκτός από την Παχειά Άμμο, τα χωριά Βασιλική, Μοναστηράκι και Ξηρόκαμπο.
Ιστορικά στοιχεία
Το τοπωνύμιο Παχειάμμος (Pacchianamo) αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630, αλλά δεν υπήρχε οικισμός. Ο οικισμός δημιουργήθηκε τη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα, με την κατασκευή αποθηκών για εισαγωγές – εξαγωγές και ολιγάριθμων σπιτιών. Το πλοίο της γραμμής πραγματοποιούσε σύντομη στάση στη Παχειά Άμμο για να εξυπηρετήσει τη μικρή κίνηση. Ο Αμερικανός αρχαιολόγος Richard Seager, ο οποίος πραγματοποίησε ανασκαφές στις νησίδες Ψείρα, Μόχλος και στη Βασιλική, έκτισε το σπίτι του στη Παχειά Άμμο το 1910. Η Παχειά Άμμος αναφέρεται για πρώτη φορά στις απογραφές το 1920, στην κοινότητα Βασιλικής, και στη συνέχεια αναπτύχθηκε γρήγορα και έγινε έδρα της ομώνυμης κοινότητας. και εξελίσσεται σε τουριστικό κέντρο, χάρις στη παραλία του.
Παραλία Παχειάς Άμμου
Μπροστά από το χωριό βρίσκεται η ομώνυμη παραλία, με παχειά άμμο και βότσαλο, η οποία είναι εν μέρη εκτεθειμένη στους ανέμους. Το δυτικό τμήμα της παραλίας, ωστόσο, προστατεύεται από το μώλο του μικρού λιμανιού που βρίσκεται εκεί, οπότε η θάλασσα είναι ήρεμη και καθαρή. Η παραλία, σε αυτό το σημείο, είναι ελαφρώς οργανωμένη με ομπρέλες και ξαπλώστρες.
Η Παχειά Άμμος είναι η μεγαλύτερη σε μήκος παραλία της βόρειας ακτής της Ιεράπετρας και έχει πολύ πλούσια άμμο στο δυτικό της τμήμα. Όσο βαδίζει όμως κάποιος προς τα ανατολικά και μετά τον οικισμό η άμμος δίνει τη θέση της στο βοτσαλάκι αρχικά και έπειτα σε μεγάλες κροκάλες. Συνήθως το καλοκαίρι, λόγω Μελτεμιού έχει κύμα, αλλά τότε μπορείτε να πάτε στο δυτικό τμήμα της.
Στον παραλιακό πεζόδρομο της Παχειά Άμμου υπάρχουν διάφορες ταβέρνες και καφετέριες καθώς και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Στην όμορφη παραλία της Παχειάς Άμμου, κάθε χρόνο διοργανώνονται πολλές πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις από τους δραστήριους και φιλοπρόοδους συλλόγους του χωριού.
Αξίζει να περπατήσετε στην παραλία του χωριού και να φτάσετε μέχρι τη άκρη του λιμανιού. Εκεί βρίσκεται το ανακαινισμένο παλιό τελωνείο, απομεινάρι του παλιού σπουδαίου εμπορικού λιμανιού. Λίγο πριν το λιμάνι βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Νικολάου, η ενοριακή εκκλησία του χωριού.
Δεξιά του κόλπου της Παχειάς Άμμου, στα ανατολικά, διακρίνεται το υπέροχο εκκλησάκι της αγίας Φωτεινής. Εκεί δίπλα και σε απόσταση 300 μέτρων, στο λόφο Χαλέπα, βρίσκονται και τα λιγοστά ερείπια από τον παλιό πύργο της Παχειάς Άμμου. Πρόκειται για οχυρωματικό έργο των τούρκων κατακτητών. Στον πύργο αυτό, όπως και στους υπόλοιπους που κτίστηκαν το 1868 από τον Χουσεΐν Αβνή πασά, είχαν εγκατασταθεί μόνιμες τουρκικές στρατιωτικές μονάδες, με σκοπό να εμποδίζουν την επικοινωνία μεταξύ των κρητικών επαναστατών και να επιτηρούν τα παράλια. Στην βορεινή πλευρά του πύργου και ακριβώς δίπλα στην θάλασσα υπάρχει ακόμα τμήμα από το παλιό πυροβολείο.
Πρόσθετες πληροφορίες
Τοποθεσία: Περιοχή Ιεράπετρας – 15 χλμ. από την Ιεράπετρα – 20 χλμ. από τον Άγιο Νικόλαο
Πρόσβαση: Άσφαλτος
Κάτοικοι: 488 (2017)
Υψόμετρο: 10μ
Αρχαιολογικός Χώρος Γουρνιών
Tα Γουρνιά -με άγνωστη την αρχαία ονομασία- είναι το χαρακτηριστικότερο ανασκαμμένο παράδειγμα ενός μεσαίου μεγέθους οικισμού της εποχής της μινωικής…
O οικισμός της Βασιλικής, ένας από τους πρώτους μινωικούς οικισμούς με πολεοδομική οργάνωση, καταλαμβάνει τις πλαγιές και την κορυφή χαμηλού λόφου που βρίσκεται κοντά στο χωριό Βασιλική, πολύ κοντά στον μινωικό οικισμό των Γουρνιών. Ξεκινά την ύπαρξή του στην Πρωτομινωική ΙΙ εποχή (2600-2300 π.Χ.) και οφείλει την ακμή του όχι μόνο στη σημαντική του θέση, απ΄όπου γίνεται η διέλευση του Ισθμού της Ιεράπετρας, αλλά και στην εύφορη πεδιάδα της περιοχής. Το κεντρικό κτήριο του οικισμού καταστράφηκε από φωτιά γύρω στο 2300 π.Χ. Υπήρξε όμως μεταγενέστερα ανακατάληψη του λόφου, έχουν μάλιστα αποκαλυφθεί ένα Μεσομινωικό κτήριο (2200-1900π.Χ.) καθώς και ίχνη κατοίκησης κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους.
Tις πρώτες ανασκαφικές έρευνες έκαναν Αμερικανοί αρχαιολόγοι, η H. Boyd πρώτα και ο R.B. Seager λίγο αργότερα, στις αρχές της δεκαετίας του 1900. Στα 1970 άρχισαν συστηματικές ανασκαφές από τον Α. Ζώη για λογαριασμό της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Καθαρίστηκε και ερευνήθηκε στρωματογραφικά η παλαιότερη ανασκαφή.Οι ανασκαφικές έρευνες συνεχίζονται ως και σήμερα.
Tα σημαντικότερα μνημεία και αρχιτεκτονικά σύνολα του μινωικού οικισμού της Βασιλικής είναι τα ακόλουθα:
Το επονομαζόμενο “σπίτι του Λόφου”. Είναι ένα πολύ μεγάλο οικοδόμημα, το οποίο μπορεί να θεωρηθεί πρόδρομος, σε μικρή βέβαια κλίμακα, των μεταγενέστερων μινωικών ανακτόρων.Ο προσανατολισμός των τεσσάρων γωνιών του στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα δείχνει επιρροές από την αρχιτεκτονική της Ανατολής. Τα δωμάτια του οικοδομήματος αυτού είναι ορθογώνια, ενοποιούμενα με επιμήκεις διαδρόμους. Η νότια πτέρυγα είναι η μεγαλύτερη. Μερικά από τα επιμήκη δωμάτια μπορούν να ταυτισθούν με αποθήκες, άλλα είναι προσωπικά ενδιαιτήματα, ενώ υπάρχει και μια πλακόστρωτη αυλή με φωταγωγό ή λαξευμένο στο βράχο αγωγό. Η εσωτερική επιφάνεια των δωματίων ήταν επενδυμένη με κονίαμα κόκκινο, ενώ οι τοίχοι ενδυναμώνονταν με δοκάρια ξύλινα, παράλληλα προς αυτούς. Στο ισόγειο οι τοίχοι είναι δομημένοι με μικρές πέτρες και συνδετικό υλικό πηλό ανακατωμένο με άχυρο, ενώ ο όροφος ήταν κατασκευασμένος από πλίνθους.
Το σπίτι Α της Μεσομινωικής εποχής, στη συμβολή δύο δρόμων με στενή θύρα από τον κλιμακωτό δρόμο, είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα των σπιτιών της μινωικής εποχής, στα οποία τα δωμάτια προστίθονταν ανάλογα με τις ανάγκες. Παρόλα αυτά υπήρχε μια κανονικότητα στην κατασκευή τους. Ο οικισμός φαίνεται να είχε τέσσερις κύριες οικοδομικές φάσεις, σε κάθε μία από τις οποίες υπάρχουν ίχνη σπιτιών της αντίστοιχης περιόδου. Ειδικά στην Μεσομινωική εποχή, σπίτια θα πρέπει να καταλάμβαναν όλη την ανατολική πλευρά του λόφου.
Η Βασιλική είναι χωριό στην Τοπική Κοινότητα Παχείας Άμμου του δήμου Ιεράπετρας στο Νομό Λασιθίου, με 134 κατοίκους το 2001. Η απόστασή του από τον Άγιο Νικόλαο είναι 22 χιλιόμετρα και από την Ιεράπετρα 14 χιλιόμετρα. Βρίσκεται στο μέσο του ισθμού της Ιεράπετρας.
Η παλαιότερη μνεία του οικισμού γίνεται στην τουρκική απογραφή του 1671, όπου αναφέρεται ως Vasiliki με δύο χαράτσια, αλλά το χωριό θεωρείται ότι υπήρχε από την Ενετοκρατία. Στην αιγυπτιακή απογραφή του 1834, αναφέρεται ότι κατοικούσαν σε αυτό 25 οικογένειες. Το 1881 εντάχθηκε στο δήμο Καβουσίου και είχε 164 Χριστιανούς και 65 Τούρκους κατοίκους, ενώ στην απογραφή του 1900 είχε 248 κατοίκους. To 1920 ορίστηκε έδρα ομώνυμης κοινότητας, αλλά το 1925 εντάχθηκε στην κοινότητα Καβουσίου και το 1928 στην κοινότητα Παχειάς Άμμου. Το 1997 προσαρτήθηκε στον δήμο Ιεράπετρας.
Στην Παχειά Άμμο, εδρεύει το Ινστιτούτο Μελέτης Προϊστορικού Αιγαίου Ανατολικής Κρήτης. Πρόκειται για ένα σπουδαίο επιστημονικό ίδρυμα παγκόσμιας αναγνώρισης στο οποίο οργανώνονται και πραγματοποιούνται αρχαιολογικές ανασκαφές, έρευνες και μελέτες με σκοπό την ανάδειξη και προστασία των αρχαιοτήτων.
Φαράγγι του Χα
Το Χα είναι ένα φαράγγι στην ανατολική πλευρά του νησιού της Κρήτης στην Ελλάδα. Βρίσκεται στο νομό Λασιθίου μεταξύ Καβουσίου…
Μονή Φανερωμένης, Ιεράπετρα
Η Μονή Φανερωμένης Ιεράπετρας, γνωστή και ως «Παναγία Γουρνιών», βρίσκεται κτισμένη στην πλαγιά βουνού παραφυάδας της Δίκτης, νοτιοδυτικά της Παχείας…
Παρακάμπτουμε τη Mονή Βρυομένης από βόρεια και αφού αφήσουμε δεξιά μας μικρό πετρόκτιστο κτίσμα ακολουθούμε το χωματόδρομο βορειοανατολικά ανηφορίζοντας στη γυμνή πλέον πλαγιά. Προχωρώντας για 600 περίπου μέτρα αγνοούμε αριστερή παράκαμψη (1) και αμέσως μετά βρισκόμαστε να διασχίζουμε τη νότια πλευρά μικρού πλατώματος με αμπέλια, ανατολικά του οποίου στα 500 μέτρα υπάρχει άλλο αριστερό παρακλάδι (2) το οποίο αγνοούμε και συνεχίζουμε ευθεία με νότια κατεύθυνση.
Παρακάμπτουμε από νότια την μικρή κορυφή και ακολουθούμε το κεντρικό χωματόδρομο που ελίσσεται στην πλαγιά. Αριστερά μας διακρίνουμε πεζούλες με καλλιέργειες, αμυγδαλιές και σκόρπια αγροτόσπιτα στην θέση Λαγκάδα (3).
Αγνοούμε όλες τις διακλαδώσεις και κατευθυνόμαστε στην ανατολική πλευρά του μικρού πλατώματος με αμπέλια που δημιουργείται στο χαμηλό σημείο της πλαγιάς. Στη βάση της πλαγιάς υπάρχει και βρύση με νερό πόσιμο.
Συνολικά από το μοναστήρι της Παναγίας Bρυομένης μέχρι το πλάτωμα και το μικρό αγροτικό συνοικισμό της Λαγκάδας έχουμε διανύσει περίπου 2 χλμ..
Αφήνουμε πίσω μας το πλάτωμα και συνεχίζουμε ευθεία ανατολικά ακολουθώντας την πλαγιά και έχοντας θέα νότια προς την περιοχή της Iεράπετρας.
Στα 1100 μέτρα αγνοούμε την δεξιά κατηφορική παράκαμψη (4) και στην συνέχεια μετά από άλλα 1300 μέτρα ακολουθούμε το αριστερό παρακλάδι (5) και κατηφορίζουμε προς την μικρή κοιλάδα Ασσάρη όπου βρίσκεται και το ομώνυμο εκκλησάκι,πέτρινη παλιά βρύση με πόσιμο νερό και τα ερείπια των κτισμάτων από το παλιό μετόχι της Μονής Φανερωμένης (6). Φθάνοντας στην κοιλάδα ακολουθούμε το χωματόδρομο δεξιά ο οποίος ακολουθεί ανατολική πορεία αρχικά νότια και παράλληλα με το μικρό ρέμα.
Ακολουθώντας πάντα ανατολική πορεία απομακρυνόμαστε από την κοιλάδα και περνάμε δίπλα από μικρό πλάτωμα με σκόρπια ελαιόδεντρα.
Συνεχίζουμε ευθεία και βρισκόμαστε στη βόρεια πλαγιά γυμνού λόφου έχοντας αριστερά χαμηλά ξερό χείμαρρο.
Φτάνοντας στο ίσιωμα της κορυφής του λόφου (2,5 χλμ. από την Ασσάρη), ανοίγεται μπροστά μας μακρινή θέα με το φαράγγι του Xα ανατολικά και το Kρητικό πέλαγος βόρεια.
Αγνοούμε το βόρειο παρακλάδι (7) και συνεχίζουμε στον κεντρικό χωματόδρομο αρχικά νότια και στην συνέχεια βορειοανατολικά με κατεύθυνση το χωριό Βασιλική (8).
Από το Μοναστηράκι περνά ένα από τα εντυπωσικότερα τμήματα του ευρωπαϊκού μονοπατιού (Ε4) της Κρήτης. Ξεκινώντας από εδώ ανεβαίνεις, πλάι από το εντυπωσιακό φαράγγι, στον οικισμό της Θρυπτής, περνώντας μέσα από μια ενδιαφέρουσα διαδρομή. Διασχίζεις το πανέμορφο πευκοδάσος και σκαρφαλώνεις στις πλαγιές των Σητειακών βουνών. Από εδώ η πανοραμική θέα είναι μοναδική. Διακρίνεται ο έφορος κάμπος της Παχειάς Άμμου και ο κόλπος του Μεραμβέλλου.
Related Articles
Το Άρθρο αυτό έχει 0 Σχόλια