Μαρωνιά

Βρίσκεται στον δρόμο Σητείας – Ιεράπετρας και απέχει από την πρωτεύουσα της Επαρχίας 10 χλμ. Στην απογραφή του 1583 γράφεται Marunea και ίσως γι’ αυτό οι ντόπιοι την προφέρουν Μαρ(ου)νιά. Τότε είχε 120 κατοίκους. Κατά την παράδοση το όνομά του οφείλεται στον πρώτο οικιστή της που ήλθε από την Μαρώνεια της Θράκης.

Είναι γενέτειρα του γνωστού αγωνιστή των Κρητικών Επαναστάσεων Καπετάν Σήφη Δερμιτζάκη (1821-1866) που αγωνίστηκε και στην Πελοπόννησο και τιμήθηκε για την δράση του με το «Αριστείον του Αγώνος».

Στη θέση Κεφάλα βρέθηκαν λαξευτοί τάφοι και κοντά στο χωριό έχει εντοπιστεί Μινωϊκός οικισμός.

Στη Μαρωνιά υπάρχουν οι παλαιοί ναοί της Αγ. Τριάδας και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Στην περιοχή της ανήκουν τα σπήλαια Σπηλιάρα και Αγιόνερο. Μιά θαυμάσια κρήνη της Τουρκοκρατίας στολίζει το χωριό ενώ το παλαιό ελαιοτριβείο (φάμπρικα) του χωριού και το παλιό σπίτι των κληρονόμων Μ. Χλουβεράκη έχουν χαρακτηριστεί ιστορικά, διατηρητέα κτίρια.